مروری تاریخی بر جراحی چاقی

درک تاریخچه جراحی چاقی، سفر طولانی آزمایش‌ها و نوآوری‌هایی را که منجر به تکنیک‌های پیشرفته و ایمن مورد استفاده امروزی شده است، آشکار می‌کند و اهمیت این مداخله پزشکی را برجسته می‌سازد.

اولین تلاش‌های جراحی برای درمان چاقی در اواسط قرن بیستم آغاز شد و عمدتاً بر القای سوء جذب مواد مغذی تمرکز داشت. بای‌پس ژژونوایلئال یکی از اولین روش‌های توسعه یافته در دهه 1950 بود. اگرچه در کاهش وزن مؤثر بود، اما به دلیل سوء جذب شدید، مانند کمبود حاد ویتامین و مشکلات کبدی، با عوارض جدی و طولانی مدت همراه بود. این چالش‌ها جراحان و محققان را بر آن داشت تا به دنبال روش‌های ایمن‌تر و مؤثرتری باشند که منجر به پیشرفت‌های چشمگیری در مفهوم جراحی چاقی شد.

دهه‌های 1960 و 1970 شاهد پیشرفت چشمگیری با ظهور روش‌هایی مانند بای‌پس معده بود که توسط دکتر ادوارد میسون، “پدر جراحی چاقی” توسعه داده شد. این روش‌ها بر کاهش اندازه معده و دستیابی به درجه‌ای محاسبه شده از سوء جذب تمرکز داشتند و در نتیجه عوارض شدید را به حداقل می‌رساندند.

دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰: حلقه‌گذاری معده قابل تنظیم معرفی شد که گزینه‌ای کم‌تهاجمی‌تر و برگشت‌پذیرتر ارائه می‌داد. این دوره همچنین شاهد ظهور جراحی لاپاروسکوپی بود که با کاهش اندازه برش، به حداقل رساندن درد و تسریع بهبودی، جراحی چاقی را متحول کرد.

هزاره جدید: گاسترکتومی اسلیو ظهور کرد و به دلیل اثربخشی بالا و مشخصات ایمنی قابل قبول، به رایج‌ترین عمل در سراسر جهان تبدیل شد. روش‌های پیچیده‌تری مانند بای‌پس پانکراس و صفراوی با سوئیچ دوازدهه (BPD/DS) نیز برای موارد شدید چاقی توسعه یافتند.

چه کسی کاندیدای ایده‌آل برای جراحی چاقی است؟

شناسایی کاندیداهای مناسب گامی حیاتی برای اطمینان از موفقیت جراحی چاقی و دستیابی به بهترین نتایج ممکن در عین به حداقل رساندن خطرات است. جراحی چاقی برای همه افراد دارای اضافه وزن راه حل مناسبی نیست. معیارها و شرایط خاصی وجود دارد که باید برای یک بیمار رعایت شود تا کاندیدای خوبی در نظر گرفته شود و هر مورد به صورت جداگانه توسط یک تیم پزشکی جامع ارزیابی می‌شود. معیار اصلی، شاخص توده بدنی (BMI) است، معیاری که وزن را به قد مرتبط می‌کند:

BMI 40 یا بالاتر: افرادی که در این دسته قرار می‌گیرند، به شدت چاق محسوب می‌شوند و این آنها را به کاندیداهای قوی برای جراحی چاقی تبدیل می‌کند.

BMI بین 35 تا 39.9 به همراه بیماری‌های همراه: اگر بیمار از بیماری‌های جدی مرتبط با چاقی مانند دیابت نوع 2، فشار خون شدید، آپنه خواب یا بیماری قلبی رنج می‌برد، کاندیدای مناسبی در نظر گرفته می‌شود.

BMI بین 30 تا 34.9 در موارد خاص: در برخی موارد، اگر بیمار از بیماری‌های مرتبط با چاقی رنج می‌برد که کنترل آنها با درمان‌های سنتی دشوار است، جراحی چاقی ممکن است برای این دسته در نظر گرفته شود. شکست روش‌های غیرجراحی: بیمار باید قبلاً از طریق رژیم غذایی، ورزش و تغییر سبک زندگی تحت نظارت پزشک، کاهش وزن را امتحان کرده باشد، اما به نتایج پایدار نرسیده باشد.

آمادگی و تعهد روانی: بیمار باید کاملاً از تغییرات قابل توجه زندگی که پس از جراحی رخ خواهد داد، آگاه باشد و آماده باشد تا به یک سبک زندگی جدید و سالم برای زندگی، از جمله تغییرات رژیم غذایی و پیگیری مداوم پزشکی، متعهد شود.